ANNOTATION

This article demonstrates the importance and significance of education for preparing young generation to family relationships.

Keywords

Family, attitude, nationality, east, personality, tradition, value, humanity.

АННОТАЦИЯ

Эта статья демонстрирует значение и значение образования для молодого поколения.

Ключевые слова

Семья, отношение, национальность, восток, личность, традиция, ценность, человечность.

Ushbu makola yоshlarni oila munosabatlariga tayyorlashda talim tarbiyanining orni katta ahamiyatga ega ekanligini kursatadi.

ANNOTATSIYA

Ushbu maqola yоshlarni oila munosabatlariga tayyorlashda ta’lim tarbiyanining o’rni katta ahamiyatga ega ekanligini ko’rsatadi.

Tayanch iboralar

Oila, munosabat, millat, sharqoniy, shaxsiyat, urf-odatlar, qadriyatlar, insoniyat.

O’zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti Islom Karimov ijtimoiy ta'limdagi oilaviy ta'limning o'rni haqida shunday degan edi: "Oilaning uzluksizligini ta'minlash, avlodlarning uzluksizligini saqlab qolish, muqaddas urf-odatlarni saqlab qolish, shuningdek, ta'lim manbai bo'lgan kelajak avlodlarning tug'ilishiga bevosita ta'sir ko'rsatish uchun ulkan salohiyatga ega.

Aslida,millatning ijtimoiy hayoti yuqori sifatli oilalarda tarbiyalanayotgan yoshlarning ta'limiga bog'liq degan xulosaga kelish mumkin.

Ushbu maqola yоshlarni oila munosabatlariga tayyorlashda talim-tarbiyanining o’rni katta ahamiyatga ega ekanligini ko’rsatadi.

Har bir insonning o’z hayot yo’l ibor,  har kim o’z taqdir peshonasiga bitilganin iko’radi. Oilani tashkiletayotgan yoshlar esa havoiyorzuhavaslar ta’sirida bo’lib, turmushda uchrashi mumkin bo’lgan muammolarni hatto xayollariga ham keltirmaydilar. Ertangi kunida, ular oldigauy-ro’zg’or, yeyish-ichish, farzand ko’rish ularni tarbiyalash va o’zaro oila a’zolari o’rtasidagi yomon, yaxshi munosabatlarni murakkablik muammolarni ko’ndalang qo’yib boraveradi.

         Oilalarni buzilish sabablari axtarsa ular ichida turmush qiyinchiliklari yoki xayotga yengil-yelpi qarashlar bilanbir qatorda yuqorida so’z yuritilgan oilani tashkil   qilishning tibbiy biologik va ijtimoyi talablarini hisobga olmasliklar ham bor. Lekin eng asosiy sabablaridan biri ba’zi bir milliy urfodatlarning ijtimoiy hayotga to’g’ri kelmasligidir. Hayotdagi ko’pgina ijtimoiy munosabatlar qonunlar bilan emas, balki urfodatlar bilan boshqariladi. Ta’lim-tarbiya tizimi esa kishilarni ijtimoiy qonunlar asosida tarbiyalaydi. Jamiyat oila masalalarida tafovutlar keltirib chiqaradi. Bu esa o’z navbatida bir-birini tushunmaslikka, ayrim hollarda esa nizolarga olib keladi.

         Shunday hollarda er va xotin o’rtasidagi janjallarga, quydi-chiqdilarga katta fojia deb qaramaslik kerak chunki bu hayot, hayotda esa bunday holatlarni uchratish mumkin, asosiy e’tibor bo’lib o’tgan muammolarni qanday hal etishga qaratilishi kerak. Ba’zi hollarda qo’ydi chiqdi masalalariga qiz yok iyigitning ota-onalari ham o’z-o’zidan sababchiga aylanib qoladilar. Bunday hollarda ota-onalarning o’zlarida oilaviy ta’limni yetishmasligi asosiy sababdir. Kelin kelgandagi sarpo, mebel masalalari muammolarni asosiy sababchisidir. Bundan tashqari yoshlarni tibbiy ko’rikdan haqqoniy ravishda o’tkazilmasliklari, ayrim hollarda yoshlardagi kasalliklar  turmush qurgandan keyin namoyon bolib qoladi va turmushning barbod bo’lishiga olib keladi bunday hollarda ota-onalar yoshlarga to’gri tushuncha berishlari kerak. Ayniqsa, ayolni ota-onasini hoyatda ogoh va oqilona ish tutushi lozim chunki, bumasalada ko’proq ayol tomon qiyin ahvolda qolishi mumkin. Ayol farzandi bo’lganda esa, uni kelajak taqdirini o’ylashi kerak.

         Shuning uchun oila qurilgandan oq farzand ko’rishga shoshilmaslik,.O’zini ona bo’lishiga, turmushini og’ir-qiyinishlariga yaxshi-yomon munosabatlariga avvalambor tayorlashi kerak. Oila a’zolarining o’zaro aloqasi, munosabatlari ko’p qirraligi bilan harakterlanadi. Bunga iqtisodiy, g’oyaviy, aqliy, hissiy, psixologik, jinsiy, axloqiy qarindoshlik munosabatlar kiradi.

         Oiladagi o’zaro aloqaning xususiyatlariga tabiyllik, barqarorlik, qarindoshlik yagonaman fatinik o’zlash kiradi. Hamma holatda  baxtli yashashni orzu qiladi. Shu maqsadda dastlab yuz  ming bir reja tuzadi, kelajak hayotini xayolida tasavur qilib, unga erishish uchun yelib yuguradi.

         Oilaviy munosabatlar nihoyatda murakkab va bir-biriga bog’liq bo’lib, qadim zamonlardan bashariyat ahlining diqqat markazida bo’lgan hozirgi vaqtda ham oilaviy  munosabatlarga  ijobiy kirishish hayotning dolzarb mavzusidir. Milliy, sharqona rasm-rusm marosim va an’analar asosida yoshlarimizni qalbiga mehnat qadriatlarini joylashtirish chaqqon, ozoda, pokiza, mehnatsevar o’g’il-qizlarni sabrli, matonatli, irodasi kuchli sharqona urf-odat, tamoillariga sadoqatli bo’lib yashashga o’rgatish, ustozu-murrabiylar, pedagogu-psixologlar vazifasiga kiradi.

         Oila munosabatlari juda murakkab bo’lganligi bois bu masala qadimdan buyuk muttafakirlar diqqatini o’ziga  jalb etib kelgan.

         Oilaviy munosabatlar  muamosi judayam  dolzarb masala bo’lgan, uning turli tadqiqot yo’llari mavjud. Baxtli bo’lishning muhim omillaridan yana biri oilaviy munosabarlarni mo’tadillashtirishdani boratdir. Buning uchun esa, yoshlar hamisha qariyalar va kattalarpandu-nasihatiga quloq solishlari kerak. Mustaqil hayotga qadam qo’yayotgan har bir o’g’il-qizg aota-onalar to’g’ri maslahat berib, o’z yo’llarini tanlab baxtli yashashga hidoyat qiladilar. Zero, bugungi yoshlarimiz ertaga mehribon ota sadoqatli ayol bo’lishlari lozim.                                                        

Sharqona muomila munosabat izamirida mehr ehtromizzat-ikrom tuyg’ulari bilan yo’g’rilgan olijanob fazilatlar o’zi foidasini topgan. Bizning avloddan-avlodga o’tib kelayotgan munosabatlarimiz oiladan boshlanib qon-qonimizga singib ketadi. Shu jumladan yoshlarni inson parvarlik, ruhida shakillantirmay turib, ularni ma’naviy kamolotga yetkazish ijobiy oilaviy munosabatlarga  tayorlash, jamiyatni ijtimoiy rivojlanishini ta’minlash mumkin emas.                                           

Talaba yoshlarni oilaviy munosabatlar hayot tarzida tayyorlash, ma’naviy yuksak etiqodga ega bo’lgan umum insoniy fazilatlar ruhida shakillantirish lozim. Milliy, sharqona rasm-rusm marosim va an’analar asosida yoshlarimizni qalbiga mehnat qadriatlarini joylashtirish, chaqqon, ozoda, pokiza, mehnatsevar o’g’il-qizlarni sabrli matonatli, irodasikuchli, sharqonaurf-odat, tamoyillariga sadoqatli bo’lib  yashga o’rgatish, ustozu-murrabbiylar pedagogu-psixologlarning asosiy vazifasidir.

 

Raxmonova Maxsuda Usmanovna

Samarqand Davlat Universiteti, pedagogika

fakulteti pedagogika kafedrasidotsenti